آموزشگاه موسیقی در گوهردشت

آموزشگاه موسیقی ملودی

آموزشگاه موسیقی در گوهردشت

ساز شناسی یا ارکستراسیون یکی از مهمترین دروس در امر آموزش موسیقی حرفه ای در آموزشگاه های موسیقی و دانشگاه می باشد.

سازها به دسته های مختلفی تقسیم می گردند و هر دسته می تواند به دسته های زیر شاخه تقسیم بندی شود.

حال در بحث موسیقی کلاسیک غربی این بخش بسیار مشخص شده و تعریف شده است

اما زمانی که در حوزه های موسیقیایی دیگر وارد می شویم بحث کمی پیچیده تر خواهد شد.

از مولفه هایی که در ساز شناسی بسیار مهم است می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- دسته بندی ساز ها بر اساس نوع استخراج صوت

2- دسته بندی ساز ها در حوزه های مختلف صوتی بر اساس مورد اول

3- تاریخچه ساز مورد نظر

از آنجا که ساز شناسی که در این بخش آورده شده است شامل تنها موسیقی کلاسیک غربی نمی باشد

لذا از دسته بندی کردن ساز ها بر اساس الگوی موسیقی کلاسیک غربی پرهیز کرده

و تنها به دسته بندی کلی ساز ها فارغ از حوزه موسیقیایی می پردازیم.

ساز ها با توجه به فاکتور اول که اشاره شد به چند دسته کلی که در زیر بدان اشاره خواهد شد تقسیم بندی می گردد.

1- ساز های بادی

(در ارکسترا سیون موسیقی کلاسیک غربی این بخش به دو بخش جزئی تر ساز های بادی چوبی و بادی برنجی تقسیم می گردد)

2- ساز های زهی

(که می تواند شامل زهی زخمه ای مانند تار و یا زهی آرشه ای مانند کمانچه گردد)

3- ساز های کوبه ای

آموزشگاه موسیقی در گوهردشت

به نوعی استخراج صوت یا از طریق کنترل هوا در ساز های بادی ایجاد می گردد

و یا از طریق ایجاد ارتعاش در زه یا سیم و یا ایجاد صوت با ارتعاش پوست با کنترل کشسانی آن.

مورد دوم در خصوص حوزه های مختلف صوتی بر اساس مورد اول آن است

که تمامی ساز ها در حوزه های مختلف موسیقی فارغ از تاریخچه آن شامل تقسیم بندی درونی تر خواهند بود.

به عنوان مثال ساز های کوبه ای در موسیقی کلاسیک غربی تعریف مشخص داشته و نوع ساز و حتی نام آن نیز دسته بندی شده است

آموزشگاه موسیقی در گوهردشت

اما زمانی که به عنوان مثال وارد حوزه موسیقی قومی ایران در شمال کشور خصوصا بخش مازندران می شویم

ساز درامی که در موسیقی کلاسیک غربی نقش عمده ای در ارکستر ها داشته است

در این حوزه بی معنی بوده و حتی از نام آن را نیز تعبیری دیگر و شکلی دیگر متصور هستند.

لذا دسته بندی کلی بر اساس مورد اول لحاظ خواهد شد اما زمانی که وارد حوزه های مختلف موسیقیایی در دنیا می شویم

فارغ از مورد اول سازی که در یک حوزه معنی و ترجمان خاصی دارد در حوزه دیگر بی معنی و تصوری از آن وجود نخواهد داشت.

و مورد سوم که بسیار مهم و جای بحث دارد که در اینجا تنها به شرح مختصر آن می پردازیم

تاریخچه ساز و یا به نوعی در بحث مشابهت بیان همان اقدم نسخ ساز ها و سیر تکامل آن

با بررسی مسائل مختلف از جمله تهاجمات، مسائل سیاسی، تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و … می باشد

که می تواند در سیر روند تکاملی ساز از گذشته تا به امروز حائز اهمیت باشد.

آموزشگاه موسیقی در گوهردشت

همانطور که در برخی از فایل های ساز شناسی در بررسی ساز مربوطه آمده است

و با توجه به نقل قول از منبع مورد نظر نقدی نیز در خصوص تاریخچه و حدسیات برخی از ساز ها از جانب این آموزشگاه آورده شده است.

به عنوان مثال بسیاری بر این باورند که ساز پیانو از ساز سنتور اخذ شده است

و متاسفانه شاهد این نکته هستیم که در بسیاری از منابع و مراجع حدسیاتی از این دست بیشمار بوده

که بدون کوچکترین ارائه سند تاریخی در مسند یک مرجع موثق قرار گرفته است.

آموزشگاه موسیقی در گوهردشت

لازم به ذکر است ساز پیانو هیچ ارتباطی با ساز سنتور ندارد و تنها مشابهت آن وجود زه یا همان سیم در هر دو ساز است.

به وجهی حتی در ریشه تاریخی ساز پیانو های  هم هیچ مشابهتی با سنتور یافت نمی شود حتی در خصوص وجود سیم یا زه.

و یا در خصوص ساز گیتار که گمان میرود تنها با ارائه مطلبی که حتی سندیت آن نیز به اثبات نرسیده است

و اقدم نسخ این مطلب نیز جای شک و ابهام است گفته می شود که این ساز اخذ شده از ساز بربط بوده است.

آموزشگاه موسیقی در گوهردشت

حال اگر به عنوان مثال فرهنگ موسیقی آکسفورد را با برخی منابع دیگر داخلی

خصوصا ملاحظه نمایید اختلافات بسیار زیادی در بیان نوع دیدگاه تاریخی وجود خواهد داشت

که با نگاهی اجمالی به همین یک فرهنگ نامه می توانید نوع نگاه کارشناسانه را با نگاهی سطحی تشخیص دهید.

لازم به ذکر است بعد از سالهای 1370 منابع بسیار موثق تر داخلی از این بحث تاریخی به رشته تحریر درآمده

که در جای خود بسیار حائز اهمیت بوده و به عنوان مرجع و منبع مورد اطمینان می توان از آن استفاده نمود که با تحقیقات گسترده ای نوشته و تالیف گشته اند.

لذا در خصوص دو مورد بسیار مهم در خصوص تاریخچه ساز بسیار مهم می نماید.

1- منابع مورد اعتماد کدام هستند و طبق کدام مستندات اقدام شده است و اقدم نسخ آن قابل اتکا است یا خیر؟

2- در بیان تاریخچه ساز موکدا نسبت به مسائل فرهنگی، قومیتی، آئینی، تهاجمات متعدد به آن حوزه و زیر شاخه های آن، سیاسی و … توجه نمود

و از اظهار نظری سطحی و اشاعه آن به بطن فرهنگی یک جامعه خود داری کرد.

آموزشگاه موسیقی در گوهردشت