آموزش تنبک کرج

آموزش تنبک در کرج در آموزشگاه موسیقی ملودی. در ادامه توضیحاتی در مورد سازشناسی ارائه می شود.

آموزش تنبک و ساز شناسی تنبک

در صورتی که با تلفن همراه وارد شدید، جهت اجرای فایل صوتی بر روی listen in browser بر روی ابزار صوتی در پایین اشاره نمایید

کلاس تنبک و ساز شناسی

تنبک سازی است از خانواده آلات موسیقی کوبه ای که در روزگار ما به آن ضرب هم می گویند.

در فرهنگ ها با املای گوناگون ثبت شده است. در برهان قاطع در یک جا به صورت تبنک(tobnak) آمده و مرحوم دکتر معین در حاشیه تنبک نوشته است.

فرهنگ آنندراج نوشته است: به معنی دف و دهل و تبنک سازی است که بازیگران نوازند– و از عمید لومکی شاهد آورده است:

آواز کوس بازنداند کس از تبنک–فرهنگ جهانگیری نیز تبنک ضبط کرده…– در برهان قاطع ذیل واژه تنبیک نوشته شده است:

به معنی تنبک است و آن دهلی باشد دم دراز که مسخرگان و بازیگران در زیر بغل گیرند و نوازند–فرهنگ آنندراج نوشته است: تنبک بر وزن جفتک فارسی است–

آموزش تنبک کرج

فرهنگ جهانگیری نوشته است:

دهلکی باشد که بازیگران در هنگام بازی و رقص نوازند و در محاوره سازی است که یک طرفش پوست کشند و یک طرف بسته باشد

و آنچه از دو سو پوست کشند دهل است.–…در باب وجه تسمیه تنبک دو نظر هست: نخست اینکه واژه تمبک یا تنبک یا دمبک را مبدل کلمه خنبک یا خمک بدانیم. در این صورت توجیهی که مولف فرهنگ آنندراج کرده است رواست:

“خنبک بر وزن اردک فارسی است و تبدیل نون به میم است و آن به معنی دف کوچک که چنبرش رویین باشد و دست بر پوست او زنند و صدای بر آید…

درباره ما

در این ایام به تنبک و دنبک مشهور شده و تبدیل خا و دال و تا در فارسی متداول است

“…بر بنیاد این نظریه چون شکل ظاهر تنبک نیز همانند خمره کوچکی است می توان نام اصلی تنبک یا دنبک را همان خنبک یا خمبک یا خمچک دانست…

درباره چگونگی نوازندگی تمبک ژول روئانه می نویسد:

یک ضربه های پوشیده و کری هست که به آن ها دم یا توم گویند. ضربه های روشنتر و ضافتر و واضحتری نیز هست که به آنها تک می گویند.

آموزش تنبک کرج

اگر با آواز با دف همراه باشد توم را به وسط پوست دایره و تک را به کناره دایره می زنند.

آنگاه که دایره ای یا دفی یا تمبکی در کار نباشد صدای تک را با کف دست که روی زانو می کوبند در می آورند و صدای توم را با انگشتان بسته که به روی زانو می زنند استخراج می کنند.

بعضی اجرا کنندگان صدای توم را با دست راست و صدای تک را با دست چپ در می آورند هنگامی که دست بسته است صدای توم و وقتی دست باز است صدای تک استخراج می گردد…

تنبک امروزی

” تمبک روزگار ما استوانه ای است که یک سوی آن را پوست پوشانیده اند و سوی دیگرش باز است.

از سایت linkedin آموزشگاه موسیقی ملودی در کرج نیز دیدن نمایید

قسمتی از بدنه استوانه را باریکتر ساخته اند تا در بغل نوازنده بنشیند. جنس این استوانه ممکن است از چوب حلبی یا گل پخته باشد.

شکل آن هم در نواحی مختلف ایران متفاوت است. ولی در هر حال و در هرجا طرز در بغل گرفتن و استخراج صدا و چگونگی نوازندگی آن یکسان است. چوبهایی که در ساختن تمبک به کار می رود عبارتند از:

جنس چوب

چوب درخت گردو توت چوب آبنوس افرا. چنین متداول است که چوب را یک سال تا یک سال و نیم در سایه آفتاب نگه داری می کنند و سپس از قسمت قطور آن برای ساختن تمبک استفاده می کنند.

دلیل اینکه از قسمت قطور و پر حجم چوب استفاده می کنند این است که بدنه تمبک یکپارچه از کار در بیاید.

از اساتید آموزشگاه موسیقی ملودی بیشتر بدانید

جنس پوست

جنس پوستی که روی دوره تمبک می کشند متفاوت است و معمولا پوست بز یا میش یا بره و یا پوست ماهی به کار می برند. نکته مهم این است که پوست می باید کهنه باشد. نام هایی که به قسمت های مختلف تمبک داده اند بنا به قول شادروان حسین تهرانی چنین است:

1- دوره 2- تنه 3- نفیر 4- کالیبر

1- دوره: دهانه گشاد یا فراخ تمبک را گویند که پوست روی آن کشیده می شود.

2- تنه در حقیقت محافظ طنینی تمبک را تشکیل می دهد و آن قسمتی است که استوانه پر حجمتر از سایر قسمت ها است.

3- نفیر: همچنانکه از نامش پیداست بخشی است که صدا باید از آن خارج شود و ضمنا همان فرورفتگی است که در بغل نوازنده می نشیند.

4- کالیبر: در زبان فرانسه به قطر یا دوره یا دهانه گفته می شود ولی در اینجا گویا محض اینکه با دوره ای که پوست بر آن می کشند مشتبه نگردد اختیار شده است

در هر حال به قسمتی اطلاق می گردد که به دنبال نفیر می آید و به شکل دهانه باز شیپور ساخته شده است و صوت از آن خارج می گردد. این قسمت را خیمه نیز می نامند.

آموزش تنبک کرج

تنبک متوسط

اندازه های هر یک از این قسمت ها متناسب با بزرگی و کوچکی تمبک تغییر می کند ولی معمولا برای یک تمبک متوسط اندازه های زیر در نظر گرفته می شود: قطر دوره 24 سانتی متر طول تنه 21 و طول نفیر تا لبه کالیبر 19 و قطر دهانه کالیبر 22 و قطر داخلی 10 سانتی متر است.

نکته ای که باید بدان اشاره شود این است که معلوم نیست از چه زمانی لفظ ضرب به جای تمبک متداول شده است…

نت نویسی

در آموزش تمبک شیوه نت نویسی این ساز توضیح داده شده است. طبق روش این کتاب به جای حامل 5 خط یک حامل سه خطی برگزیده شده است.

خط اول از پایین برای صوت هایی است که از ناحیه مرکزی تمبک استخراج می گردد و خط دوم مختص ناحیه میانی و خط سوم برای ناحیه کنار پوست است.”—فرهنگ سازها/حسینعلی ملاح—

تاریخچه تنبک

“از سابقه تاریخی تمبک اطلاع جامع و کامل در دست نیست و با اینکه این ساز در اشعار شعرا به نام های مختلف ذکر شده است ولی متاسفانه سابقه تاریخی آن مبهم مانده و در این باره به وضوح چیزی نوشته نشده است.

با این وجود به طور یقین می توان گفت که این ساز کوبی در شبه جزیره هندوستان و کشورهای عربی به اشکال و نام های مختلف مورد استفاده بوده است.

آموزش تنبک کرج

در هندوستان هنوز هم انواع دنبک از آلات عمده موسیقی به شمار می آید و نوازندگان آن بسیار مورد احترام قرار می گیرند و حتما از نظر مادی به آنها توجه زیادی می شود

به طوری که حقوق ماهانه نوازندگان این ساز از یک معلم بیشتر است و حتی به 2 برابر هم می رسد به هر حال امروزه تمبک از ارکان اصلی سازهای موسیقی ایرانی محسوب می شود

و سال های زیادی است که عموم نوازندگان تار و سنتور و سایر سازهای ملی آهنگ های خود را به همراهی یک نوازنده تمبک اجرا می کنند خارحی ها نیز تمبک را یک ساز ملی و اصیل ایرانیان می پندارند.”—دایره المعارف موسیقی کهن ایران/ مهران پورمند—

با اشاره بر روی لینک زیر به منوی ساز شناسی بازگردید

ساز شناسی

آموزشگاه موسیقی در گوهردشت کرج

با ما از طریق لینک زیر در تماس باشید

تماس با ما